Prenmenstrüel sendrom nedir?
Adet gören kadınların yaklaşık olarak % 90 ı adet kanamaları başlamadan hemen önceki birkaç gün içinde psikolojik ve fizyolojik bazı değişiklikler yaşarlar.Bu değişikleri içeren çok sayıda şikayete premenstrüel sendrom adı verilir.
Çoğu kadında bu bulgular hafif olmakla birlikte küçük bir kısmında oldukça şiddetli olabilir .Bu grup kadınların böyle günlerde iş ve ev hayatı etkilenebilir . Kadınların yaklaşık olarak %5 -10 u pms bulgularını şiddetli olarak yaşarlar.
PMS şikayetleri:
PMS ye bağlı olabilen yüzden fazla bulgu vardır.
En yaygın olanları şunlardır:
Psikolojik:
- sinirlilik
- ruhsal dalgalanma
- özel bir sebep olmadan ağlama
- saldırganlık
- konsantrasyon bozukluğu
- yorgunluk
Fiziksel:
- göğüslerde hassasiyet
- karın ağrısı , şişkinlik
- kilo artışı
- eklem şişlikleri
- baş ağrısı
PMS teşhisi nasıl konabilir:
PMS tanısı koyduracak özel bir test yoktur. Ancak yapılacak bazı kan ve idrar testleri pms yi depresyon ,troid problemleri ya da anemi gibi diğer rahatsızlıklardan ayırmamıza yardımcı olur.
Teşhisi koymamıza en büyük yardımcı, pms şikayetlerinin tipik olalarak periyotların başlangıç ve bitişi ile olan yakın ilişkisidir.
Prenmenstrüel sendromu olan kadınların çoğunda belirtiler ve şikayetler menstrüasyondan birkaç gün önce başlar ve tedricen artarak devam eder.
Bazen adet kanaması başlayınca birden bire veya yavaş yavaş şikayetler geçebilir.Bazen ise adet kanaması bittikden sonraki bir iki günde de devam edebilir.
PMS’nin sebebi nedir?
PMS’nin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak yumurtlama sonrasında kadın hormon düzeylerindeki dalgalanmaya bağlı olduğu düşünülmektedir. Ancak neden bazı kadınların bundan etkilendiği anlaşılamamaktadır.
Hormon düzeylerindeki normal dalgalanmalar,şişkinlik ,göğüslerde hassasiyet veya baş ağrısı gibi belirtilerin önemli nedenidir. PMS’li, kadınların beyinlerinde seratonin gibi bazı belirli kimyasalların normalden düşük düzeyde olduğu ve buna bağlı olarak ruhsal değişiklikler, depresyon ve sinirliliğin ortaya çıktığı düşünülmektedir. PMS’nin sebebi pelvis içindeki organların anormalliği değildir.
Tedavi:
Semptomların pms ye bağlı olduğunun tanınması ilk adımdır. Kadınların büyük kısmında bulgular oldukca hafiftir. Genellikle de özel bir tedavi gerekmez. Kadınların küçük bir kısmında ise pms günlük hayatı ve çalışmayı ciddi oranda etkileyebilir. Bu durumda doktorunuzla birlikte tedaviye karar verebilirsiniz. Çok şiddetli bulguları olan bazı kadınlarda jinekoloğun yanı sıra bazen psikiyatrist de uygun sonuçlar alabillir.
PMS tedavisinde kullanılan yöntemlerin çoğu kısa süre için fayda sağlar . Tedavi semptomların doğasına ve şiddetine bağlıdır. Pek çok kadında pms şikayetleri beslenme ve hayat tarzındaki küçük değişikliklerle hafifletilebilir. Alkol ve kafein alımının azaltılması sigaranın bırakılması bu önlemlerin başında gelir. Hormonal olmayan tedavi seçenekleri içinde vitaminler, bitkisel yağlar , prolaktin salınımını azaltan ilaçlar, idrar söktürücüler ve antidepresanlar vardır.
Hormonal tedaviler ise progesteronlar ,kombine doğum kontrol hapları, östrojen içeren ve hormon dalgalanmalarını azaltan implantlar, rahim içi progesteron salgılayan sistemlerdir.
Bu kadar geniş tedavi seçenekleri içinde en uygun yaklaşımı bir doktor ile iletişim içinde seçmekte büyük yarar vardır.Genellikle yaşam tarzı düzenlenmesi ve deneme yanılma metodu ile uygun tedaviye ulaşıldıkdan sonra pms problem olmakdan çıkmaktadır.