Kürtaj denildiğinde akla ilk olarak gebelik sonlandırma gelir. Aslında rahim içerisinin herhangi bir nedenle( düzensiz kanama veya yolunda gitmeyen gebelikler vb .) cerrahi olarak kontrol edilmesidir. Rahim üç tabakadan oluşur. Endometrium denilen iç tabakası adet kanamasının gerçekleştiği kısımdır. Bu tabakanın hastalıklarında ortaya çıkan kanamaları araştırmak amacıyla, rahim ağzından içeri küret dediğimiz aletler yerleştirilir ve doku örneği alınır.
Yapılan işlem tanısal olarak çok önemlidir. Aynı zamanda bu tabakanın kazınarak çıkarılması aşırı kanamaların durdurulmasını sağlar.
Alınan doku örnekleri özel işlemlere tabi tutularak patoloji uzmanı tarafından incelenir ve teşhis konulur.Kürtaj materyalinden elde edilen patoloji sonucuyla uygun tedavi planlanır.
Doğum veya düşüklerden sonra meydana gelen ciddi ve uzayan kanamalarda, kanamayı durdurabilmek için de kürtaj yapılır. Gebelikle ilgili kanamalarda, gebeliğin kaç haftalık olduğu, yapılacak müdahalenin risklerini ve şeklini belirler. Hemen doğum sonrası plasentanın içeride kalmasından dolayı çok fazla, ciddi kanamalar olabilir. Bu kanamalarda rahim genelde çok yorgun ve gevşek olacağından sivri-ince aletler rahmin delinme ihtimalini arttırır ve kürtaj süresini uzatır. Bu yüzden rahim ağzından geçebilecek kadar büyük küretler kullanılır.
Erken gebeliklerde veya ilk üç ay içerisindeki düşük kanamalarında karmen kanüller ile aspirasyon ( vakum ) şeklinde kürtaj yapılması yeterlidir.
Bu kanüller plastik olduğundan rahimi delme ihtimali çok düşüktür. Tek kullanımlık aletler olduklarından rahimde enfeksiyon oluşma riskini de azaltırlar. Yine de risk hiç yok anlamına gelmez.Her müdalede rahimin ufak da olsa delinme ve enfeksiyon kapma riski vardır.
Menapoz sonrası dönemde oluşan kanamalarda kanser ihtimali olduğundan mutlaka biyopsi yani küretaj yapılmalıdır. Rahim ağzında yaşlanmanın ve adet görmemenin getirdiği bir daralma olduğundan daha ince aletler gerekir. Endometrium tabakası çok kalın ise ince aletler yetersiz kalacağından rahim ağzını genişletmek söz konusudur. Bu işlem ağrılı olacağından hastaya genel anestezi vermek uygun olur. Bu durumda anesteziden kaynaklanabilecek allerjik reaksiyon riskleri, hastanın anestezi almasına engel bir sağlık sorunun olup olmaması önem kazanır.
Gebelik sonlandırmak amaçlı yapılan isteğe bağlı küretajların , genel sağlık kurallarına uygun merkezlerde yapılması ile daha sonraki gebelikler açısından risk oluşturması söz konusu değildir. Eğer anestezi verilmesi gerekliyse anestezi uzmanının bulunması, anestezi vermeye uygun şartların olması şarttır. Kan uyuşmazlığı olup olmadığı konusunda mutlaka araştırma yapılmalıdır. Aids gibi hepatit B gibi birçok hastalığın bulaşmasında cerrahi müdahalelerin yapıldığı yerler ve kullanılan aletler çok önemlidir. Aletlerin steril olması bulunan ortamın hangi müdahalelere uygun olduğuna dikkat edilmelidir. Tabiî ki müdahaleyi yapacak kişinin tıbbi ehliyetinin olması mutlaka araştırılmalıdır. Müdahalelerden sonra doktorunuzun önerdiği zamanda kontrole gitmek, geç dönemde ortaya çıkabilecek kanama, enfeksiyon gibi risklerden sizi koruyacaktır.